Guava

guava

Guava
Guava (Psidium “Nar anlamında Latince Psidium kelimesinden türemiştir.[2]) Yaklaşık 100 kadar türü bulunur. Anavatanı Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika’nın kuzeyidir. Günümüzde Güney Asya, Hawaii, Karaipler ve Afrika’da ziraati yapılmaktadır.

En çok bilinen cinsi, Dünya’da da “guava” adıyla bilinen Elma guava (Psidium guajava)dır.

Guava tipik bir Myrtoideae üyesidir. Koyu yeşil ters yöne basit epliktik veya oval 5–15 cm uzunluk arasında değişen yaprakları bulunur. Çiçekleri beyaz ve 5 taç yapraklı,çeşitli erkek üreme organlarını içerir.

Bununla birlikte her ne kadar Latince “Psidium” takısı ile tanımlanmasalar da Accara ve Feijoa (Kaymak ağacı) cinsleri de resmi olarak (Guava) ailesinin bir üyesi olarak kabul edilmektedir.

Bilinen Adları
Guava kelimesi Arawak dilinde guayabo “guava ağacı”, İspanyolcada guayaba olarak tanımlanmıştır.

Pek çok Avrupa diline uyarlanmıştır: guava (Rumence, İsveççe, Danimarkaca ve Norveççe, ayrıca Yunanca Γκουάβα ve Rusça Гуава), Guave Felemenkçe ve Almanca), goyave (Fransızca), gujawa (Lehçe), goiaba Portekizce.

Avrupa dışında ise Arawak dilinden etkilenerek, jwafa, Japonca guaba (グアバ), Tamilce “koiyaa” (கொய்யா), Tongaca kuava ve Tagalogca bayabas olarak tanımlanmaktadır.

Pera olarak armuttan etkilenildiği düşünülerek Malayca, Batı Hint Okyanusu, Svahilice, Seylanca, Bengalce dillerinde Guava ve türleri tanımlanmaktadır.

Bununla birlikte hiçbir Latince, İspanyolca v.s etkileşim içinde kalmadan kendine özgü bu meyveye adlar veren toplumlarda vardır.(Örneğin: Sawintu (Quechua dilinde) ve xālxocotl (Nahuatl dilinde)

Guava limona benzer fakat onun aksine fazla keskin olmayan aroması ile bilinir. Guava’nın meyvesinin etli kısmı derin pembe (Kırmızı guavalarda) veyahut beyaz olabilir (beyaz guavalarda),bu kısmın tadı ekşi veya tatlı olabilir. Bunun dışında orta kısımda bulunan meyve tohumlarının sayısı ve sertliği türlere bağlı olarak değişir.

Guava : Guava çalı veya ağaç formunda 2-8 m büyüyebilen tropik ve yarı tropikal bir ağaçtır. Genellikle dikimden 2 yıl sonra uygun sulama ve gübreleme yapılırsa meyve vermeye başlarlar. Yine uygun sıcaklıklarda da kışın yaprak dökmezler. Aşağıdaki makalede genel bilgilerin yanında kişisel tecrübelerimi ve bazı önerilerimi bulabilirsiniz.

Bunu da oku :  Pikan (pecan) cevizi

Guava Meyvesi’nın Faydaları
Antioksidan içeriği yüksek bir meyveldir. İçinde yüksek oranda C vitamini ve likopen bulunuyor. Yapılan araştırmalar likopenin, özellikle erkeklerde prostat kanserine karşı koruyucu olduğunu gösteriyor. Guava ayrıca; betakaroten, potasyum ve çözülebilir lif açısından da oldukça zengin bir meyve. Bu nedenle kolesterol ve tansiyonun dengelenmesine ve kalp sağlığının korunmasına katkı sağlıyor. Guava yüksek potasyum ve pektin içeriği nedeniyle ishalin tedavisine de yardımcı oluyor.

Guavalar için en uygun yetişme ortamı sıcak ve kışın-ilkbaharda dona maruz kalmayan bölgelerdir.

Kışın çok soğuk olmayan iklimlerde de büyüyebilirler. Eğer soğuk iklime yetiştirilmek istenirse, kışın genç ağaçlar koruma altına alınmalıdır.

Kültür çeşitleri 3 ana gruba ayrılırlar;
Fan Retief : Meyvenin eti pembedir.
Beyaz Guava : Neyve eti beyazdır.

Kiraz veya Çin Guavası: Küçük çalı formundadır. Soğuk iklimlerde kısmen yetişebilir, hatta büyük saksılarda rahatlıkla yetiştirilebilir.

Genel Bakış
Guavalar özellikle Tropik Guavalar en kolay yetiştirilebilecek ağaçlardandır. Yerine alıştıktan sonar çok sıcak yaz günlerinde bile rahatlıkla yetişir ve bakıma ihtiyaç duymaz. Tropik Guavaların yüzlerce sub tropiklerin ise onlarca değişik türü vardır. Hatta Feijoa olarak bildiğimiz ve ülkemizde yetiştirilmeye başlanan Meyve ağacı da Guava’nın bir çeşididir.

Cattley Guavalar çok sıcak hava ve alkali topraklarda problem yaşarlar ve bu tür ortamlarda tadı ekşi olur. Cattley guavalar Tropik Guavalardan küçük meyveleri ve küçük, kalın ve parlak yapraklarıyla ayırtedilebilirler. Bunların iki türü vardır Strawberry Guava ve Lemon Guavalar. Cattley’ler Tropik l Guavalardan daha dayanıklıdır.

Feijoas (Pineapple Guava) Soğuğa daha dayanıklı bir Guava çeşididir. Cattley ler gibi soğuk iklimlere daha uygundur. Daha fazla bilgi için sitedeki Feijoa kısmına bakabilirsiniz.

Guava Meyvesi
Guava meyvesi, yaklaşık 4 ila 12 cm uzunluğunda, türe bağlı olarak yuvarlak veya oval şekildedir. Genel olarak meyvenin dış kabuğu serttir, türüne göre acı, yumuşak veya tatlı bir tada sahiptir. Yine türe göre kabuğunun kalınlığı değişir, çoğu zaman olgunlaşmadan önce yeşil olan kabuk olgunlaşınca, sarı, vişne çürüğü rengi alabilir veyahut yeşil rengini koruyabilir.

Bunu da oku :  Gilaburu

Tropik Guavalar çekirdekten yetiştirilebilir veya aşılı olabilir fakat aşılı olanların soğuğa karşı dayanıklılığı daha azdır, hatta çok fazla soğuk havaya maruz kaldığında aşıdan yukarısı tamamen donabilir ve kökten tekrar sürgün verir.

Tropik Guavalar bulunduğu iklime gore yılda 2 defa çiçek açabilir (İlkbahar ve Sonbaharda). Çiçekler beyaz ve erkeklik organı ile beraber bulunur, yumuşak ve harika bir kokusu vardır.

İlkbahar çiçekleri geç sonbaharda olgunlaşır, sonbahar çiçekleri ise geç ilkbaharda olgunlaşır. Bütün Guavalar diğer meyvelerde pek görülmeyen, sıradışı aromatik bir tada sahiptir .

Yetiştirdiğim Guavalardan elde ettiğim verilere göre Pembe Guavalar, diğer Guavalara gore soğuğa karşı daha dayanıklılar. Sarı Guavam kışın yapraklarını döktüğü ve kırağı yaktığı halde, Pembe Guavalarımda herhangi bir soruna rastlamadım. Buna karşı Sarı Guavaların, Pembe Guavalara gore çok daha hızlı geliştiğini gözlemledim. Guava tamamen donsa bile köklerinden tekrar gelişerek meyve verebilir.

Meyvenin olgunlaştığını meyvenin renginin değişmesinden veya kokusunda anlayabilirsiniz. Pembe Guavalar, Beyaz Guavalardan daha yumuşaktır ve olgunlaştıklarında parlak sarıya dönüşürler. Daha kuvvetli bir kokuya ve tada sahiptir. Bu nedenle reçel ve meyve suyu yapımında kullanılır.

Sıcaklık yüksek olduğu zaman meyve daha lezzetlidir ve mis gibi kokar fakat çok tatlı değildir. Yine de Meyve suyu ve reçel olarak çok lezzetlidir.

Olgunlaşan Pembe Guavalar dalından düşerler bu nedenle olgunlaşınca hemen toplanması gereklidir.

Mexican Cream, Meksika orijinli ve en lezzetli türlerden biridir. Aşılama yolu ile üretilir. Özellikle meyve suyu çok lezzetlidir.

Bunu da oku :  Kaju

Sıcaklık toleransı ve Güneşin etkileri
Guavalar sıcak havalarda bir sorunla karşılaşmazlar ve daha hızlı büyürler. Bununla birlikte ilk yılında öğlen sonrası sıcaktan korunmalıdır.

Soğuk Toleransı
Tropik Guavalar -2 dereceye kadar bazı türler daha da soğuk havalara karşı dayanıklıdır. Hobi olarak yetiştirmek isteyenler için en iyi yol, eve yakın ve rüzgara maruz kalmayan bir yere dikmektir. Guavalar için en büyük problem kış mevsimidir. Kış mevsimlerinde ağaçların çok soğuk gece ve gündüzlerde bir örtüyle kapatılması önerilir. Bütün bunlara rağmen ağaç yine de donarsa, ilkbaharda köklerinden tekrar gelişir. Soğuk havalarda Guavaların yapraklarının rengi mora dönüşebilir. Bu durum kış aylarında gerçekleşir ve endişelenecek bir şey yoktur.

Dikim
Kökün en az 2 katı genişliğinde bir çukur kazılır. Minimum 50 cm çapında 50 cm derinliğinde olmalıdır. Toprağa 50/50 kompost uygulanır. Mümkünse toprak ile compost karıştırılmalıdır.

Sulama
Derin sulama bitkinin güçlü kök gelişimini destekler ve sıcak ve kurak havalarda ağacın dayanıklılığını artırır.

Gübreleme ve Gelişim Hızı
Guavalar çok hızlı büyürler. Büyüme sezonu boyunce bir veya iki ayda bir, yüksek azot içeren gübre verilmelidir. Yılın soğuk zamanlarında gübreleme yapılmamalıdır. Ayrıca meyvenin tadını azaltacağı için, olgunlaşma başlandığında gübreleme yapılmamalıdır.

Üretim
Guavalar genellikle çekirdekten yetiştirilir. Çekirdekten yetişen ağaç ebeveyni ile aynı olur. Çekirdekten yetişen Guavalar mantara maruz kalabilirler.

Zararlılar
Beyaz Guavaların problemlerinden birisi, sonbaharda uçuşan küçük böceklerdir. Bu böcekler meyveler olgunlaşmadan önce çiçekleri yer. Bazen zarar görmüş dallar kesilerek ağacın tekrar gelişmesi sağlanır. İlkbahar budamaları bir problem oluşturmaz.

Guava bitkisi resimleri ve Guava meyvesi resimleri için tıklayınız

Bu konuyu oyla
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 309 times, 1 visits today)

Related posts

One Thought to “Guava

  1. Hülya Dönmez

    çok ilginç bir meyve,akdeniz ikliminde iyi yetişeceğini düşünüyorum. fidesi varsa bahçeme dikmek isterim.bilgilendirirseniz sevinirim, teşekkürler.

Leave a Comment